Balet to wyjątkowa dyscyplina taneczna, która wymaga od tancerza ogromnej ilości ćwiczeń i psychicznej wytrzymałości. Lata pracy nad opanowaniem do perfekcji wszystkich ruchów, rozciągnięciem, wyrazem artystycznym owocują zapierającymi dech w piersiach widowiskami teatralnymi. Aby zostać profesjonalistą/-tką w tej dziedzinie, trzeba zacząć we wczesnym dzieciństwie. Jednak ćwiczyć balet może dosłownie każdy! Ofert kursów dla początkujących jest mnóstwo. Jeśli chcesz zacząć przygodę z baletem, ten wpis przybliży Ci podstawowe figury baletowe!

 

W jakim wieku można chodzić na lekcje baletu?

Współczesny świat jest wyjątkowo przyjazny i otwarty dla tych, którzy bez względu na wiek chcą zająć się tańcem. Kiedyś nie do pomyślenia było, aby naukę tańca klasycznego rozpoczynać już jako dorosły człowiek. Dziś dosłownie każdy może udać się na lekcje baletu dla początkujących.

Wiadomo, że nie powinniśmy liczyć na spektakularne sukcesy, jeśli rozpoczynamy naukę klasyki w dorosłym wieku. Jednak ukończenie szkoły baletowej również nie gwarantuje, że ruszymy w tournée po Europie, czy zawojujemy scenę mediolańskiej La Scali. Jednak jeśli balet zwyczajnie nas pociąga, to jest to świetny sposób na spędzenie wolnego czasu i spełnienie namiastki marzeń.

 

Standardowo do państwowych szkół baletowych przyjmowane są dzieci w wieku ok. 11 lat. Jest to droga dla tych, którzy z tańca klasycznego i życia na scenie pragną uczynić swój zawód. Amatorsko balet można trenować w szkołach tańca, czy domach kultury. Jak wspominaliśmy, dla zwykłego, rekreacyjnego uprawiania tańca klasycznego każdy wiek jest dobry. Im wcześniej zaczniemy, tym lepiej, jednak bez trudu znajdziemy zarówno grupy dla dzieciaków, jak i lekcje baletu dla dorosłych. Balet dla dzieci kształtuje ich ciało i psychikę, a dojrzałym osobnikom pomaga nabrać gracji ruchów i świadomości ciała.

 

Figury baletowe – podział w uproszczeniu

Struktura widowiska baletowego opiera się na solistach i corps de ballet, czyli pozostałej grupie tancerzy. Adepci tej trudnej sztuki muszą opanować do perfekcji wiele skomplikowanych układów, które składają się z różnych figur baletowych. Dodajmy, że w tym wpisie używamy terminu „figury baletowe” dla ogółu elementów, składających się na technikę tańca klasycznego. Termin ten wszedł do codziennego użytku, jednak jeśli spojrzeć na to z fachowej strony – figury baletowe to inaczej pozy i tylko one. Zanim też przejdziemy do zaprezentowania najważniejszych elementów, warto podkreślić, że wiele ich nazw pochodzi z języka francuskiego.

Na potrzeby osób, które dopiero wgryzają się w świat tańca klasycznego (profesjonaliści niech łaskawie przymkną na to oko), możemy podzielić figury baletowe na kilka grup:

  • pozycje baletowe
  • kroki baletowe (krok to tzw. pas)
  • piruety
  • skoki baletowe
  • pozy baletowe, czyli figury właściwe

Przyjrzyjmy się teraz najważniejszym elementom z każdej grupy.

 

Pozycje baletowe – podstawa podstawy

Naukę tańca klasycznego zaczyna się zawsze od przyjęcia prawidłowej postawy. Sylwetka tancerki/-rza jest wydłużona, smukła, tak, jakby na czubku głowy miał sznurek, za który ktoś ciągnie go do góry. Ramiona są zawsze opuszczone, szyja wyciągnięta, brzuch wciągnięty, a pośladki spięte.

Następnym krokiem jest opanowanie pozycji baletowych. Dla nóg jest ich 5, a dla rąk – 3.

Pozycje baletowe nóg:

  • I: najbardziej znana; stopy stykają się piętami, tworzą jedną linię.
  • II: stopy z I pozycji nieznacznie oddalają się od siebie, nadal są w jednej linii.
  • III: jedna noga umieszczona przed drugą, pięta dotyka drugiej stopy w połowie;
  • IV: stopy naprzeciwko siebie, jedna nieco wysunięta w przód.
  • V: jedna noga umieszczona przed drugą, palce sięgają pięty drugiej stopy.

Pozycje baletowe rąk:

  • pozycja przygotowawcza: ręce opuszczone w dole.
  • I: ręce uniesione naprzeciwko pępka, blisko siebie, ale nie stykają się.
  • II: ręce otwarte do boku, tak jakby tancerz trzymał między nimi dużą piłkę do ćwiczeń.
  • III: ręce uniesione do góry, zaokrąglone.

 

Pas, czyli krok baletowy

Idąc dalej mamy kroki baletowe. Pas to po francusku „krok”. Wiele z tych elementów w swojej nazwie ma to słowo. Najważniejsze to m.in.:

  • Pas de chattzw. koci krok. Jest dość prosty. Polega na niezbyt wysokich przeskokach, zaczynających się od nogi tylnej, która po przeskoku również ląduje z tyłu.
  • Pas marchézwykły krok do przodu (do tyłu, do boku), z tym że stopa stawiana jest od palców, a nie jak jest to zakodowane w naszej naturze – od pięt.
  • Pas de bourrée – najbardziej znana wersja to krok krzyżowy: „prawa skrzyżuj – lewa – prawa” i analogicznie w drugą stronę.

 

Pozy baletowe – nazwy najważniejszych figur

Pozy baletowe, inaczej figury baletowe są zdecydowanie trudniejsze do wykonania, niż utrzymanie prawidłowej pozycji, czy nauka łatwych kroków. To trochę więcej niż podstawy baletu. Najbardziej popularną pozą taneczną w klasyce jest arabesque. Przypomina ona trochę jaskółkę, której uczono nas w przedszkolu – stoimy na jednej nodze, drugą nogę prostujemy do tyłu. Kluczem jest zachowanie równowagi i prostego korpusu. Ręce mogą mieć 4 różne ułożenia.

 

Kolejna poza baletowa to attitude. Stoimy w niej na jednej nodze, drugą – zgiętą, wykręconą i uniesioną – trzymamy z przodu lub z tyłu.

Ostatnia z podstawowych figur baletowych to relevé. Polega na wzniesieniu się na półpalce lub palce.

 

Piruety i skoki baletowe

Na koniec zostały nam najtrudniejsze elementy tańca klasycznego, które wymagają wiele praktyki, wysiłku, mocnego i rozciągniętego ciała, świadomości i pewności ruchów. Niemniej jednak są bardzo efektowne i jeśli, jako amator, nauczysz się któregoś z nich, to cóż możemy rzec... czapki z głów! Wybaczcie, że nie pokusimy się o ich dokładny opis, najlepiej zobaczyć je na filmach instruktażowych!

Najbardziej podstawowe piruety to obroty chaines. Te opanujesz najszybciej, ponieważ... bez nich nie pójdziesz dalej. Dużo bardziej efektowne, zwłaszcza jeśli wykonuje się ich kilkanaście pod rząd są piruety fouetté. Im ich więcej, tym popis jest bardziej wirtuozerski. Mężczyźni mogą się także popisać umiejętnościami, wykonując efektowny skok baletowy révoltade. Wykonywane dookoła sceny lekkie (a przynajmniej tak wyglądające) podskoki z obrotem z jednej nogi na drugą to z kolei coupe jeté. A najprostszym skokiem baletowym jest chassé – jedna noga goni w nim drugą, przypomina nieco krok podstawowy polki.

Uff... Sporo tego, choć to oczywiście tylko podstawowe figury baletowe. Nazwy radzimy zapamiętać – dzięki temu może uda Wam się zabłysnąć wiedzą już na Waszych pierwszych zajęciach z tańca klasycznego! Trzymamy kciuki! 

Zobacz także: Pointy baletowe - być albo nie być każdej baletnicy

Product added to wishlist